پاراسومنیا یا خواب پریشی
پاراسومنیا یا خواب پریشی چیست؟
پاراسومنیا یا خواب پریشی مجموعه ای از اختلالات خواب است که افراد رفتاری غیر معمولی در عالم خواب انجام میدهند. مانند: کابوس شبانه، راه رفتن در خواب، صحبت کردن در خواب، وحشت شبانه، دندان قروچه، فلج خواب و … .
زمانی که فرد خواب پریش یکی از رفتارها را انجام میدهد، اطرافیان تصور میکنند او بیدار و هوشیار است، در صورتی که او این رفتارها را در عالم بیهوشی و خواب انجام داده است و پس از بیداری و هوشیاری کامل چیزی از آن به یاد ندارد.
پاراسومنیا در بین کودکان بیشتر از بزرگترها رایج است اما با این حال رخ دادن آن در هر گروه سنی ممکن است.
پاراسومنیا یا خواب پریشی را میتوان به ۲ دسته تقسیم کرد:
– پاراسومنیاهای اولیه: اختلالات مربوط به مراحل خواب بوده که ناشی از نقص عملکرد سیستم های تنظیم کننده ی خواب و بیداری است. که شامل اختلالات زیر میشود:
- کابوس شبانه: کابوس های شبانه رویاهای ترسناکی است که در فرد احساس ترس و وحشت ایجاد میکند.
- وحشت شبانه: فرد ناگهان با وحشت از خواب میپرد و با حالت گیجی قادر به برقراری ارتباط با دنیای بیرون نیست.
- خوابگردی: خوابگردی معمولا ارثی است و در کودکان شایع تر است.
- صحبت کردن در خواب: اختلالی است که درگذر مراحله خواب به بیداری بروز می یابد.
- خوردن در خواب: این افراد در زمان نیمه شب، با هوشیار بسیار کم شروع به خوردن و نوشیدن میکنند.
- اختلال رفتاری در خواب: در این حالت می توان فرد را به راحتی از خواب بیدار کرد و فرد رویایی را که دیده است را به طور کامل به یاد می آورد.
-پاراسومنیاهای ثانویه: اختلالی بین ارگان های بدن در خواب اتفاق می افتد.
اختلالاتی چون: تشنج، ریتلاکی معده، آریتمی های قلبی، دندان قروچه، نقس در انجام حرکات ارادی تنفسی و … رخ میدهند.
علائم پاراسومنیا
پاراسومنیا علاوه بر رفتارهای غیر معمول در زمان خواب علائمی دیگری نیز دارد، که در زیر به آن اشاره شده است:
- سخت خوابیدن در طول شب
- زخم یا کبودی های ناآشنا در بدن
- بیدار شدن از خواب و حضور در مکانی دیگر
- بخاطر نیاوردن برخی از فعالیت های خاص
- احساس خستگی یا خواب آلودگی در طول روز
دلایل ابتلا به اختلال پاراسومنیا
- سن: خوابگردی و شب ادراری اکثرا در کودکان رخ میدهد و معمولا پس از گذر از کودکی رفع میشوند. با این حال اگر پس از گذشت دوران کودکی رفع نشد حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.
- استرس: در بعضی افراد در زمان استرس امکان بروز خوابگردی و کابوس های شبانه است که پس از مدتی به خودی خود برطرف میشود.
- ژنتیک: پاراسومنیا میتواند ارثی باشد. اگر خوابگردی، وحشت شبانه، کابوس، … در خانواده وجود داشته باشد احتمال ابتلای تمام اعضای خانواده وجود دارد.
- دارو: عوارض مصرف برخی از داروها میتواند منجرب به پاراسومنیا شود.
- مصرف مواد مخدر یا الکل: افرادی که مصرف بی اندازه الکل دارند امکان ابتلای بالایی به پاراسومنیا دارند. همچینی مصرف الکل و مواد مخدر علائم پاراسومنیا را تشدید میکند.
- اختلال اضطراب پس از سانحه: افرادی معمولا پس از بروز یک اتفاق دچار اختلال اضطراب پس از سانحه میشوند.
درمان اختلال پاراسومنیا
متخصصین با توجه به علائم پاراسومنیا هرفرد روش درمانی را پیشنهاد میدهد. اغلب روش های درمانی در دراو درمانی، رفتار درمانی و تغییر سبک زندگی خلاصه میشوند، که باعث میشود فرد، پاراسومنیا را درمان یا تحت کنترل خود دربیاورد.
پیشنهادی برای شما:
برای کنترل یا کاهش پاراسومنیا میتوانید از نکات زیر نیز بهره ببرید.
- هرشب به اندازه کافی بخوابید.
- از مصرف مواد مخدر و الکل پرهیز کنید.
- برنامه مشخص برای خواب و بیداری خود تنظیم کنید.
- دارو ها و قرص خواب هارا مطابق دستور العمل استفاده کنید.