هدف گذاری
فهرست
هدف گذاری
همه ما در زندگی به دنبال رسیدن به شرایط دلخواهمان و دستیابی به چیزهایی هستیم که بتوانند ما را خوشحال کنند. به عبارت دیگر همه ما داری اهدافی هستیم (یا باید باشیم) که به مسیر و تلاشهای ما جهت دهد. داشتن هدف حداقل چند نقطه قوت اساسی دارد که به طور خلاصه به 3 موضوع زیر میتوان اشاره کرد:
- به شما انگیزه میدهد.
- تمرکز شما را افزایش میدهد.
- امکان ارزیابی نتایج تلاشها را فراهم میکند.
در واقع همه ما میدانیم که در فقدان هدف مشخص و واضح تلاشهای ما بر یک نقطه متمرکز نشده و هر روز به سمت متفاوتی کشیده میشویم. اما در اینجا موضوعی اساسی مطرح میشود، علی رغم اینکه ما از لزوم وجود هدف و نقش آن در زندگی خود آگاه هستیم در بسیاری مواقع در تعیین دقیق اهدافمان دچار مشکل میشویم. یا اهدافی را انتخاب میکنیم که پس از رسیدن به آنها تازه متوجه میشویم که واقعا ما را خوشحال نمیکنند. پس در موضوع هدف گذاری ابتدا باید در این مورد صحبت کنیم که ماهیت هدف چیست؟
منظور از هدف چیست؟
شاید در ابتدا جواب به این سوال بسیار واضح به نظر برسد، ولی در واقع اینطور نیست. هدف برای هر کسی میتواند شامل موارد متعددی باشد ولی قطعا منظور از هدف، رویا یا امید نیست. برای مثال اینکه من میخواهم اتومبیل داشته باشم یا وضعیت جسمانی خود را بهتر کنم هدف نیست، بلکه هدف باید دارای دو ویژگی مشخص باشد:
- واضح و صریح باشد.
- قابل اندازهگیری در هر مرحله باشد.
به عبارت دیگر اگر آرزوی داشتن خانه دارید برای تبدیل آن به هدف باید با خود عهد کرده که برای مثال ماهیانه مبلغ مشخصی پس انداز کنید و یا در مورد سلامتی باید هدف خود را اختصاص مدت زمان مشخصی به ورزش در طول روز و کاهش میزان کالری دریافتی تا حد مشخصی قرار دهید. به عبارت دیگر آرزوی خود را باید به اهداف واضح، قابل تعریف و قابل اندازه گیری تبدیل کنید.
چگونه هدف گذاری کنیم؟ بزرگ فکر کنید ولی با قدمهای کوچک شروع کنید.
ما انسانها هیچ محدودیتی در رویا پردازی و تعیین خواستههای خود نداریم ولی باید این خواستهها را به بخشهای کوچک قابل ارزیابی و کنترل تبدیل کنیم. در این شرایط میتوانیم رویاهای خود را وارد دنیای واقعی کرده و برای دستیابی به آنها برنامهریزی و تلاش کنیم. با این کار شما میتوانید با دستیابی به هر بخش از هدف خود انرژی جدیدی گرفته و برای رسیدن به هدف بعدی تلاش خود را شروع کنید. این در صورتی است که تمامی این اهداف در نهایت قرار است شما را به خواسته واحدی برساند.
چگونه به اهداف خود دست پیدا کنیم؟
با ترسهای خود مواجه شوید.
برای بیشتر ما اهداف همان میزان که جذاب و انرژی بخش بوده، ترسناک نیز هستند. در بسیاری از مواقع ما به تواناییهای خودمان شک داشته و یا از اینکه این اهداف قابل دستیابی باشند اطمینان نداریم. یا حتی ممکن است قبلا برای دستیابی به این اهداف تلاش کرده و شکست خورده باشیم. همه اینها ما را میترساند ولی در چنین شرایطی چه باید کرد؟
اجازه دهید واقع بین باشیم. بله امکان شکست وجود دارد و یا ممکن است این هدف از آن چیزی که در ابتدا فکر میکنیم بزرگتر و سختتر باشد اما به دو نکته توجه کنید:
- چیزی را به عنوان هدف انتخاب کنید که ارزش جنگیدن و تلاش داشته باشد. گاهی ممکن است ما به خواستههای خود نرسیم ولی چیزهای زیادی هستند که ارزش تلاش کردن را دارند. به عبارت دیگر سعی کنید چیزی را به عنوان هدف انتخاب کنید که از تمام ظرفیتهای شما استفاده کرده و ایجاد انگیزه کند.
- ما هر چقدر هم که افراد معمولی باشیم قطعا در گذشته اهدافی داشته ایم که با آنها دست پیدا کردهایم. در هنگام مواجهه با افکار منفی و ترس در کنار شکستهای گذشته سعی کنید به مواردی فکر کنید که در آنها پیروز شدهاید. این کار میتواند اعتماد به نفس شما را افزایش دهد.
اهداف خود را به قدمهای کوچک تقسیم کنید.
بعد از اینکه رویاهای خود را به قدمهای کوچکتر و قابل ارزیابی یعنی اهداف تبدیل کردید، یک بار دیگر این کار را ادامه داده و اهداف خود را باز به قدمهای ریزتر تقسیم کنید. برای مثال در موضوع حفظ و تقویت سلامتی شما هدف خود را ورزش به میزان مشخص و کاهش کالری دریافتی تعیین کردید. حال یکبار دیگر این هدف را شکسته و به قدمهای قابل ارزیابی به شکل روزانه تبدیل کنید. برای مثال برای خود هدف گذاری کنید که از فردا صبح باید یک ساعت زودتر از خواب بیدار شده و به پیاده روی بروید و یا در ابتدا یک دست لباس ورزشی مناسب بخرید.
شما با تقسیم اهداف خود به قدمهای کوچکتر دستیابی به آنها را امکان پذیر میکنید. به عبارت دیگر مهم نیست هدف اصلی چقدر بزرگ است، مهم این است که بتوانید آن را به قدمهای کوچک و قابل دستیابی تقسیم کرده و به آنها عمل کنید.
زمانبندی را فراموش نکنید.
وقتی تصمیم به انجام کاری میگیریم یکی از مهمترین بخشهای برنامه ریزی برای آن در نظر گرفتن زمانبندی مناسب است. در واقع اگر شما deadline مشخصی برای هر بخش از هدف خود نداشته باشید به شکل بی وقفه آنها را به تعویق خواهید انداخت. پس تا حد ممکن زمانبندی را جدی گرفته و به آن پایبند باشید.
به خودتان پاداش بدهید.
پاداش رسیدن به خواستهها نباید حتما در پایان و پس از رسیدن به هدف اصلی باشد. ما همیشه میتوانیم پاداشهای کوچکی برای خودمان در نظر بگیریم که با استفاده از آنها انگیزه خود را برای رسیدن به بخشهای کوچک هدف خود بیشتر و بیشتر کنیم.
برای مثال اگر یک هفته به طور مداوم برنامه ورزشی خود را دنبال کردیم در پایان هفته به سینما رفته و با این کار کوچک به خودمان پاداش بدهیم.
در صورت عقب ماندن از برنامه ناامید نشوید.
صریح صحبت کنیم. هر چقدر هم که هدف گذاری را به درستی انجام داده باشیم و برای رسیدن به آنها با انگیزه بوه و تلاش کنیم، باز هم مطمئنا در مسیر دستیابی به آنها دچار وقفههایی خواهیم شد. حتی موفقترین افراد نیز بارها و بارها در مسیر رسیدن به اهداف خود شکست را تجربه کردهاند. پس اگر در پی گیری خواسته و رسیدن به اهداف و زمانبندی خود دچار مشکل شدید، ناامید نشوید. همیشه برای شروع دوباره وقت هست.
منتظر موقعیت ایدهآل نباشید.
یکی از مشکلاتی که به طور معمول افراد را از دستیابی به اهدافشان دور میکند انتظار برای رسیدن زمانی ایدهآل است. مثلا شخصی که خواستار تغییر شغل و ورود به فضای جدید است برای عملی کردن تصمیم صبر میکند تا زمانی که همه چیز برای این تغییر شغل آماده باشد، خیالتان راحت این زمان ایدهآل هیچ وقت نمیرسد.
پس سعی کنید با آمادگی نسبی هم که شده تلاش خود را برای دستیابی به اهدافتان شروع کنید.
از مشاور در زمینه هدف گذاری استفاده کنید.
امروزه هدف گذاری به عنوان یک زمینه تخصصی مطرح است. همچنین با توجه به تفاوتهای فردی و ویژگیهای خاصی که هر یک از ما داریم، کمک گرفتن از یک مشاور با تجربه در این زمینه میتواند بسیار کارامد باشد.