دلایل و عوامل محرک اعتیاد در جوانان چه هستند؟
اعتیاد – برای معتاد شدن افراد دلایل بسیار متفاوتی وجود دارد اما در این بین تشابهات بسیار زیادی نیز برای این افراد وجود دارد.
به همین دلیل است که در جلسات مشاوره ترک اعتیاد علل گرایش به اعتتاد توسط متخصص روانشناسی بررسی میشود.
راهکارهای اختصاصی بر مبنای علل گرایش به مواد مخدر این افراد ارائه میشود.
دلایل اعتیاد به مواد مخدر در نوجوانان چه هستند؟
علل گرایش به اعتیاد چیست و چرا این پدیده هر روز و هر روز بیشتر می شود؟
متاسفانه بسیاری از افراد جامعه اعتیاد به مواد مخدر را جرم دانسته و فرد معتاد را مجرم میدانند.
در این مسئله که افراد معتاد به مواد مخدر میزان جرم و جنایت را بیشتر از افراد عادی جامعه گسترش میدهند، شکی نیست.
اما هر فرد معتاد مجرم نیست و بسیاری از موارد جرم در افراد معتاد مستقیماً در ارتباط با مشکل تهیه مواد مخدر و نیاز بدن و روانی آن ها است.
در واقع فرد برای رفع نیاز خود به مواد مخدر یک بیماری روانی محسوب می شود.
عوامل محرک اعتیاد به مصرف مواد
ژنتیک
برخی افراد به صورت ژنتیکی تمایل به مصرف مواد مخدر دارند.
این گونه افراد معمولاً سابقه خانوادگی بیشتری از اعتیاد را نشان میدهند.
بخشی از این مسئله به ریشه زیستی اعتیاد آنها برمی گردد.
مجموعه ای از تغیرات ژنتیکی منجر به این میشود که برخی افراد نسبت به دیگران آسیب پذیری بیشتری داشته باشد.
تاثیر محیط اجتماعی
محیطی که فرد در آن زندگی می کنند نقش مهمی در اعتیاد او دارد.
تجربه نشان میدهد که فرد تا حد زیادی از محیط زندگی خود و افرادی که با آنها در ارتباط است تاثیر می پذیرد.
حتی اگر فرد در خانواده سالم زندگی کند و هیچ یک از اعضای خانواده اعتیاد نداشته باشد، محیط اجتماعی باز هم میتواند فرد را درگیر اعتیاد کند.
به عنوان مثال شیوع فقر، بیکاری در اجتماع باعث افزایش فشار روانی در افراد میشود و معمولاً میزان ابتلا به اعتیاد را افزایش می دهد.
ضعف مهارت های اجتماعی
انسان یک موجود اجتماعی است و تا حد زیادی از سایر افراد جامعه تاثیر می پذیرد.
نحوه تعامل و تأثیرپذیری فرد از افراد دیگر نقش کلیدی در پیشگیری از اعتیاد دارد.
معمولاً افرادی که در خانواده های معتاد و محیطهای اجتماعی ناسالم زندگی می کند، احتمال معتاد شدن شان بسیار بیشتر است.
به تعبیر دیگری تاثیر اعتیاد در کودکان از آنها یک قربانی می سازد.
آن ها اگر مهارت های اجتماعی لازم را کسب نکنند، نمی توانند خود را از اعتیاد معصون نگه دارند.
یکی از مهارت های که امروز بسیار در مورد آن می شنوید قدرت نه گفتن است.
برای کمک به یادگیری مهارت ها و راهکارهای لازم و پیشگیری از اعتیاد به مواد مخدر در نوجوانان خود می توانید از مشاوران و روانشناس کمک بگیرید.
بیماری و مشکلات روحی و روانی
بسیاری از افراد هنگام مواجه شدن با فشارهای روانی به دنبال راه حل سریع برای حل مشکلات هستند.
آنها توانایی تحمل اضطراب را ندارند و ممکن است به سمت سیگار یا مواد مخدر گرایش پیدا کنند.
مواد اعتیاد آور با ایجاد حالتی نظیر آرامش و سرخوشی در کوتاه مدت فشارها را از روی افراد بر می دارد اما به مرور زمان با ایجاد وابستگی و استراس فشارهای روانی فرد را چندین برابر میکنند.
بیماریها اختلالات روحی، روانی و فشارهای عصبی، مشکلات و اتفاقات ناگواری که در زندگی افراد رخ می دهد احتمال گرایش به اعتیاد را در بسیاری از آنها افزایش می دهد.
به خصوص زمانی که فرد از مهارتهای مقابلهای لازم برای حل مشکلات خود برخوردار نباشد.
تاثیر روابط نابسامان خانوادگی
اعتیاد پدر و مادر یا دیگر اعضای خانواده و اقوام میتواند تاثیر مستقیم بر روی افراد داشته باشد.
موضوعاتی مانند طلاق، خیانت، چند همسری، مرگ یکی از والدین، نبود والدین و … میتواند احتمال اعتیاد مواد مخدر را در فرزندان افزایش دهد.
از موارد شایع ازدواج با فرد معتاد است. آمار نشان میدهد که ازدواج افراد معتاد می توانند زمینه آلودگی همسر این افراد را فراهم سازد.
تاثیر زورگویی دوستان جوانان
تعامل با دیگر افراد جامعه نیاز به مهارت های ارتباطی صحیح و مهارت های زندگی دارد، که متاسفانه در جامعه امروز شرایط بسیار تغییر کرد و چندان به این مسئله توجه نمی شود.
بیشتر اوقات افراد به خاطر کمبود اعتماد به نفس کافی برای اینکه جلوی دوستانشان کم نیاورد و به اصطلاح همرنگ جماعت ناسالم میشوند.
تاثیر دوستان در اعتیاد در میان نوجوانان جوانان و دانشجویان بسیار شایع است.
به همین دلیل علاوه بر آموزش درس توجه والدین معلمان و اساتید را می طلبد.
آنها می توانند با استفاده از تقویت مهارتهای ارتباطی احتمال مبتلا شدن به اعتیاد به مواد مخدر را کاهش دهند.
دسترسی آسان به مواد مخدر در نوجوانان
هرچه دسترسی افراد به مواد مخدر بیشتر و آسان تر باشد احتمال گرایش به اعتیاد نیز بیشتر میشود.
به همین دلیل افرادی که در خانواده های معتاد پرورش می یابند یا در محل های زندگی می کند که به راحتی میتوان در آنجا از این مواد تهیه کرد بیشتر از سایرین در معرض خطر ابتلا به اعتیاد هستند.
اعتیاد والدین
بر اساس تحقیقات افرادی که والدین معتاد دارند بیشتر از دیگران در برابر اعتیاد آسیب پذیر می شود.
جدا از مساله دسترسی به مواد مخدر والدین از طریق روشهای دیگری نیز بر فرزندان خود تاثیر می گذارند. مانند:
- ایفای نقش به عنوان یک الگوی ناسالم برای فرزند از طریق مشاهده
- سواستفاده برای انجام اعمالی نظیر و فروش مواد و استعمال مواد مخدر
- ایجاد یک محیط پر تنش و استرس زا
- ایجاد معضلات اجتماعی روانشناختی برای فرزند
ویژگی های شخصیتی
ویژگی های شخصیتی که معمول ریشه در زیست شناختی دارند بر تمایلات افراد برای مصرف مواد مخدر تاثیر می گذارند.
ویژگی های چون هیجان خواهی و تکانشگری. هیجان خواهی به معنای تمایل زیاد فرد برای تجربه رویدادهای هیجان انگیز است.
بیش از حد آن باعث درگیری فرد در رفتارهای پرخطری نظیر اعتیاد و روابط جنسی محافظت نشده میشود.
تکانشگری به معنای انجام اقدامات آنی بدون فکر و لحظهای است که فرد نمی تواند به عواقب کارهای خود فکر کند.
این فرد از دوراندیشی بسیار کمی برخوردار است.
نتیجه گیری
متاسفانه دلایل گرایش به اعتیاد بسیار زیاد است و بسیاری از مردم مستعد ابتلا به اشکال مختلف اعتیاد هستند.
برای اینکه بدانید مهم ترین راه برای پیشگیری از این بیماری روانی چه هستند و چه خطراتی افراد را تهدید می کنند؟
برای درک بهتر از دلایل ایجاد اعتیاد و پیشگیری از آن برای نوجوانان و جوانان خود، بهتر است با روانشناسان متخصص و خبره در این حوزه مشاوره بگیرید.