مشاور خانواده
فهرست
مشاور خانواده
خانواده به عنوان هسته اولیه تشکیل دهنده جامعه مهم‌ترین نهاد هر اجتماعی است. تا زمانی که خانواده‌ها از سلامت کافی برخوردار بوده و کارکرد واقعی خود را داشته باشند از وقوع بسیاری از ناهنجاری‌ها در سطح فردی و اجتماعی جلوگیری می‌شود. به عبارت دیگر وقتی خانواده‌ای بتواند پاسخگوی نیازهای اعضای خود به شکل سالم و موثر باشد، هر جامعه‌ای می‌تواند به آینده خود امیدوار بماند. اما خانواده هم مثل هر نهاد دیگری می‌تواند دچار چالش‌ها و مشکلات خاص خود شود و دقیقا همین جا است که نقش مشاور خانواده پر رنگ می‌شود. به طور کلی کارکردهای متنوعی به نهاد خانواده نسبت داده می‌شود که مهم‌ترین‌های آنها عبارتند از:
- کارکرد زیستی و تولید مثل
- تامین نیازهای روانی و عاطفی اعضا
- ارضاء نیازهای جنسی هر یک از زوجین
- تربیت و رشد فرزندان
- کارکرد حمایتی و تامین اقتصادی
واضح است که هر یک از این کارکردها از اهمیت بسیار بالایی برخوردار هستند که اگر خانواده‌ای در تامین آنها دچار مشکل شود، می‌تواند پیامد‌های غیر قابل جبرانی برای هر یک از افراد و جامعه داشته باشد. همانطور که اشاره شد این نهاد مهم در طول زمان می‌تواند دچار تنش‌ها و مشکلات خاصی شود که با استفاده از یک مشاور مجرب می‌توان هر یک از آنها را برطرف نمود. در ادامه به نقش مشاور خانواده در حل معضلاتی که در موارد ذکر شده می‌تواند رخ دهد اشاره می‌کنیم.
کارکرد زیستی و تولید مثل
افراد می‌توانند نظرات مختلفی درمورد خانواده و نقش‌های آن داشته باشند ولی به طور کلی بسیاری بر این عقیده‌اند که فرزند آوری از مهم‌ترین عوامل استحکام هر خانواده‌ای است. البته تفاوت در خانواده‌ها به لحاظ فرهنگی و اقتصادی می‌تواند بر موضوعاتی مانند زمان مناسب برای فرزندآوری، فاصله سنی میان فرزندان و نحوه تربیت آنها تاثیر بگذارد ولی اصل موضوع فرزندآوری کمتر ایجاد اختلاف نظر می‌کند.
درست به دلیل اهمیت این موضوع لزوم نگاه تخصصی به موضوعات مربوط به فرزندآوری بسیار بیشتر از قبل مورد تاکید است. پس توصیه ما به خانواده‌های جوان که قصد فرزند دار شدن دارند، کمک گرفتن از یک روانشناس مشاور خانواده در این فرایند است تا کمتر با چالش‌های این موضوع برخورد کنند و این مرحله از زندگی مشترک خود را نیز به بهترین شکلی پشت سر بگذارند.
تامین نیازهای روانی و عاطفی اعضا
همه ما نیاز به محلی امن به منظور تامین نیازهای روانی و عاطفی خود داریم و چه نهادی بالاتر و بهتر از خانواده به منظور تامین این نیازها. کاملا بدیهی است فردی که دارای کمبودهایی به لحاظ عاطفی باشد در آینده و در مواجهه با سختی‌های زندگی دچار مشکلات متعددی می‌شود. به عبارت دیگر اگر ما احساس مهم بودن و دوست داشته شدن از طرف نزدیک‌ترین افراد به خود (خانواده) نداشته باشیم، قطعا کیفیت زندگی ما به شکل قابل ملاحظه‌ای کاهش پیدا می‌کند.
به طور مثال تحقیقات نشان می‌دهد فرزندانی که در محیط خانواده خود و عمدتا از سمت پدر و مادر توجه و محبت کافی دریافت نمی‌کنند، در آینده مستعد ناهنجاری‌هایی مانند اعتیاد، بزهکاری و یا حتی افسردگی هستند و یا اینکه اگر یکی از افراد خانواده دچار اختلال افسردگی باشد، احتمال تسری آن به سایر اعضای خانواده نیز بالا است.
از آنجایی که مشکلاتی در زمینه ارتباطات عاطفی در هر خانواده‌ای می‌تواند رخ دهد، پس مراجعه به یک مشاور خانواده به منظور رفع این مشکلات و بالابردن سطح کیفی زندگی بسیار ضروری است.
ارضاء نیازهای جنسی هر یک از زوجین
قطعا نیاز جنسی به عنوان یکی از نیازهای اساسی هر انسانی نقش مهمی در تعیین کیفیت زندگی افراد دارد. به همین جهت لزوم توجه به این موضوع و تامین این نیاز به شکل سالم در محیط خانواده برای هر یک از زوجین بسیار مهم است. به عبارت دیگر رابطه جنسی سالم جزئی از یک ازدواج سالم است. ناهنجاری‌هایی مانند خیانت نیز عمدتا به دلیل اختلال در تامین نیاز جنسی و یا عاطفی است که در مورد آن صحبت شد.
پس به شما توصیه می‌کنیم این موضوع و مشکلات پیرامون آن را دست کم نگیرید. اگر مشکلاتی که در زمینه رابطه جنسی و کارکردهای آن وجود دارد نادیده گرفته شود می‌تواند بر سایر جنبه‌های زندگی شما نیز تاثیر بگذارد و حتی به فروپاشی خانواده و طلاق منتهی شود.
یکی از کارکردهای اساسی یک مشاور خانواده نیز به شناسایی و رفع مشکلات زوجین در زمینه روابط جنسی مربوط می‌شود که به آن سکس تراپی نیز گفته می‌شود.
تربیت و رشد فرزندان
جامعه‌ای می‌تواند به آینده خود امیدوار باشد که فرزندان سالمی پرورش دهد و فرزندان سالم نیز در خانواده‌های سالم رشد می‌کنند. واضح است اگر نیازهای کودکان به لحاظ عاطفی و حتی جسمی به شکل درستی تامین نشود بر آینده آنها تاثیرات غیر قابل جبرانی می‌گذارد. اما این روزها با والدینی مواجه هستیم که به شدت به فرزندان خود اهمیت می‌دهند و تمام سعی خود را می‌کنند تا بهترین‌ها را برای فرزندان خود فراهم کنند ولی باز هم در برقراری ارتباط با نسل جدید مشکل دارند و یا رفتارهایی از فرزندان خود بالاخص در دوران نوجوانی می‌بینند که آنها را نگران می‌کند. سوال اساسی این است که چرا این مشکل به وجود می‌آید؟
جواب این است: تربیت فرزند و نحوه پرورش آنها در مقاطع مختلف سنی یک امر تخصصی است که نیاز به آموزش، تحقیق و تلاش والدین دارد. در بسیاری از موارد والدین علی رغم تلاش زیاد، آگاهی لازم در این زمینه را ندارند. دقیقا همین جا است که نیاز به یک مشاور خانواده در زمینه تربیت فرزندان حس می‌شود. البته که قرار نیست مشاور روانشناس جای والدین را پر کند ولی می‌تواند با آموزش و ارائه اطلاعات دقیق، این راه را هموار کند.
همچنین معضلاتی که کودکان و نوجوانان امروزی به دلیل حضور در فضای جدید با آنها روبرو هستند اغلب می‌تواند توسط یک روانشناس آگاه و با تجربه به درستی تشخیص داده شود که همین موضوع نیز به والدین کمک می‌کند.
کارکرد حمایتی و تامین اقتصادی
یکی دیگر از کارکردهای خانواده تامین نیازهای اقتصادی اعضای آن است. در خانواده‌های ایرانی تامین این نیاز عمدتا بر عهده پدر خانواده است. البته امروزه در بسیاری از خانواده‌ها مادران شاغل نیز در این زمینه نقش دارند. در واقع پدر و مادر با تامین نیازهای اقتصادی خانواده شرایط را برای آموزش، تغذیه سالم و به طور کلی رشد و پرورش فرزندان فراهم می‌کنند.
سایر کارکردهای مشاور خانواده چیست؟
به طور کلی می‌توان گفت مشاور خانواده در تمام مقاطع زندگی می‌تواند به شما در کسب اطلاعات و آموزش درست و همچنین کمک به اتخاذ تصمیمات صحیح کمک کند. در واقع نقش این روانشناس از قبل از تشکیل نهاد خانواده و تحت عنوان مشاور ازدواج شروع می‌شود در تمام مراحل زندگی مانند تصمیم به فرزند آوری، تربیت کودکان، مدیریت تنش‌های خانواده ادامه پیدا می‌کند و حتی در زمان جدایی و طلاق نیز به عنوان مشاور طلاق می‌تواند به شما کمک کند. پس نقش مشاور خانواده را به هیچ وجه دست کم نگیرید.
و در آخر نیز به این موضوع اشاره کنیم که کمک گرفتن از مشاور خانواده صرفا برای مواردی که خانواده دچار مشکلات حاد شده است، نمی‌باشد بلکه در تمامی مقاطع زندگی خانوادگی و به منظور بالابردن سطح کیفی زندگی مشترک می‌توانید از مزایای آن بهره‌مند شوید.
